Odpowiednie zagospodarowanie działki jest ważne ze względu na to, że warunki otoczenia mają wpływ na działkę i dom. Obecnie osoby chcące wybudować dom mają znacznie większą swobodę planowania, ponieważ materiały budowlane pozwalają zniwelować negatywny wpływ wspomnianych warunków. Warto jednak zapoznać się z poniższymi wskazówkami.
Znacznie łatwiej o ustawienie domu jeżeli działka jest duża. W razie potrzeby można przesunąć projekt w głąb działki, albo pod kątem do ulicy. Dzięki temu pomieszczenia będą odpowiednio oświetlone. W przypadku mniejszych działek najlepszym wyborem są te, w których wjazd znajduje się od północy lub północnego wschodu. Wtedy nasłonecznionym i osłoniętym od ulicy miejscem jest ogród za domem. Co więcej na północ są skierowane pomieszczenia nie potrzebujące dużo słońca, ale pozwalające na dobry kontakt z przestrzenią publiczną, na przykład pracownia radcy prawnego. Salon i sypialnia powinny być usytuowane jak najbliżej ogrodu. W przypadku, gdy wjazd znajduje się od południa, dom powinien być usytuowany w większej odległości od ulicy. Słoneczny ogród trzeba odsłonić od drogi, np za pomocą garażu. Najbardziej optymalną pod względem kształtu, jest działka kwadratowa. Długa i wąska uniemożliwia swobodne manewrowanie projektem i ogranicza możliwości usytuowania domu.
Bardzo ważnym etapem realizowania projektu budowy jest wyznaczenie rzędnej parteru. Dom powinien być usytuowany w wyżej położonej części działki. W rezultacie, da to lepszą ekspozycję w otoczeniu i piękniejsze widoki z okien. Będzie to również swego rodzaju zabezpieczenie przed zalewaniem przez wodę. Gdy dom jest usytuowany za nisko w stosunku do drogi, będą problemy z odprowadzeniem ścieków do kanalizacji. Piwnica może zostać zalana, a ścieki cofane przy ulewnych deszczach. Podłoże także ma wpływ na usytuowanie domu. Budynek nie może stać na gliniastym gruncie, torfowisku i podłożu o wysokim poziomie wód gruntowych. Konieczne jest wykonanie badania geotechnicznego i określenie strategii działania.
Zieleń na działce także ma wpływ na jej zagospodarowanie, zwłaszcza jeśli przybiera postać dużych drzew. W okresie wiosenno – letnim zasłonią nie tylko słońce, ale także widoki z domu. Drzewa rosnące na sąsiednich działkach, albo po drugiej stronie drogi, także mają znaczący wpływ na jakość przestrzeni. Te, które wznoszą się od wschodu i zachodu dają długi cień. Są szczególnie kłopotliwe. Najmniejsze zacienienie zapewnią te drzewa, które rosną wzdłuż północnej granicy działki. Sąsiednia zabudowa może zacienić działkę mocniej niż omówione wyżej drzewa. Warto mieć to na uwadze podczas wyboru nieruchomości gruntowej.
Warto wiedzieć, że w przypadku zagospodarowania działki obowiązują także pewne zasady psychologii społecznej i przestrzeni. Dobre stosunki między sąsiadami są zachowane wówczas, gdy sąsiedzi są oglądani z równorzędnej pozycji i odległości. Aby każdy domownik czuł się dobrze w nowym miejscu zamieszkania, granice przestrzeni o różnych charakterze np. prywatnym, gospodarczym czy rekreacyjnym, powinny być wyraźnie widoczne. Podczas przygotowywania planu zagospodarowania działki, należy pamiętać o tym, że od tego zależy komfort i jakość życia, a także dobra cena sprzedaży.
