Pierwszym podstawowym krokiem, który rozpoczyna proces budowania piwnicy jest usunięcie warstwy humusu. Humus zdejmujemy na płaszczyźnie większej niż ta, którą wyznaczają ławy drutowe, szerzej o około 1,5 m od powierzchni piwnicy. Wykop pod budynek podpiwniczony najłatwiej zrobić za pomocą koparki, gdyż skraca to czas pracy. Ziemia którą wydobędziemy z wykopu najlepiej składować w nieużywanej części działki budowlanej. Warstwę 30 – 50 cm usuwa się ręcznie, zapobiega to przekopaniu wykopu, czyli przekroczeniu głębokości która jest zapisana w planie.
Kiedy wykop zostanie przekopany dno trzeba utwardzić zagęszczonym piaskiem z cementem w proporcjach na 1 m3 piasku około 60 kg cementu lub chudym betonem. Tak samo postępuje się, gdy na dnie wykopu jest słaby grunt. Powinno być szersze o kilkadziesiąt centymetrów od jego zewnętrznych wymiarów. Jest to niezbędne do tego, aby robotnicy mieli dostęp do fundamentu z boku. Przy wykopach poniżej 3 m i z zachowaniem ich odpowiedniego nachylenia , nie trzeba zabezpieczać przed osunięciem. Nachylenie ścian wykopu jest zależne od rodzaju gruntu w jakim powstał wykop. W odpowiednio wykonanym wykopie można rozpocząć wykonywanie ław fundamentowych, które mają za zadanie przeniesienie obciążenia z całego budynku na grunt. Na nich stawiane są ściany piwnic.
Wymiary ław są określone w projekcie budowlanym. Zazwyczaj ławy w domach jednorodzinnych posiadają około 50 cm szerokości oraz około 30 cm wysokości. Są szersze od ścian piwnic co pomaga im w lepszym rozkładaniu obciążeń. Najczęściej pod ławami wykonuje się podlewkę z chudego betonu. Ławy betonowe wykonuje się ze zbrojenia zalanego betonem, co stanowi bardzo wytrzymałą całość. Odstępy prętów głównych i strzemion ich sposób połączenia są określone w projekcie. Gdy wymiary ław są małe, a grunt na którym są wykonywane spoisty, można betonować prosto na wyłożony folią budowlaną wykop. Lepszym rozwiązaniem jest wykonanie deskowania.
Przed wzniesieniem ścian piwnicy konieczne jest wykonanie izolacji przeciwwilgociowej fundamentu. Zapobiega to podciąganiu wilgoci przez ścianę. Izolacja pozioma ław musi koniecznie łączyć się z poziomą izolacją po podłogą. Powierzchnię pomiędzy ławami wypełnia się ubitym żwirem lub piaskiem oraz nakrywa się geowłókniną. Następnie układamy tam warstwę chudego betonu.
Właściwą budowę ścian piwnic rozpoczyna się po około 28 dniach od wykonania ław. Jest to okres, w którym beton dojrzewa, czyli osiąga swoja największą wytrzymałość. Zazwyczaj przy budowie ścian piwnicy unika się stosowania elementów nasiąkliwych, dlatego stosuje się takie materiały jak cegła pełna, beton, bloczki betonowe, bloczki keramzytobetonowe. Rzadziej używa się pustaków, których wnętrze wypełnia się betonem. Takie ściany dodatkowo wzmacnia się prętami zbrojeniowymi. Jeśli chcemy zmienić materiał na ściany zewnętrzne konstruktor musi zaadaptować projekt. Ściany piwnicy i ich konstrukcja wynikają z wyboru rodzaju ścian parteru. Jeśli ściana parterowa ma być dwuwarstwowa to ściana piwnicy też musi być dwuwarstwowa. Tak samo postępujemy ze ścianami trójwarstwowymi. Ściany działowe piwnic murujemy po wcześniejszym zabetonowaniu i związaniu podkładu betonowego pod podłogę na gruncie.
